استنلس استیل یا فولاد ضد زنگ مانند فولاد معمولی دچار لکه، پوسیدگی و یا زنگ نمی شود. فولاد های آلیاژی به دلیل مقاوت بالا در برابر خوردگی مورد استفاده زیادی دارند.
شیرآلات استنلس استیل
استنلس استیل یا فولاد ضد زنگ مانند فولاد معمولی دچار لکه، پوسیدگی و یا زنگ نمی شود. فولاد های آلیاژی به دلیل مقاوت بالا در برابر خوردگی مورد استفاده زیادی دارند. استنلس استیل به عنوان آلیاژ آهنی با حداقل 11 درصد کروم تعریف شده است و به طور معمول حاوی یک یا چند عنصر آلیاژی علاوه بر کروم (مثل، نیکل، مولیبدن، مس، نیوبیم و نیتروژن) می باشد.
ریخته گری دقیق استنلس استیل به وسیله روش (Lost Wax) قرنها برای ساخت شیرآلات بهداشتی و شیر های آب با ظرافت بالا یا تزئیناتی، در اندازه ها و وزنهای مختلف استفاده می شود. در این روش امکان ساخت شکل هایی که ساخت آن ها به روش ریخته گری تحت فشار دشوار یا حتی غیر ممکن هستند وجود دارد. به طور کلی فرایند ریخته گری استنلس استیل بسیار گران تر از ریخته گری ماسه ای (Sand Casting) و ریخته گری تحت فشار (Die Casting) است. این روش برای کاربرد های با دقت بسیار بالا و کم تیراژ مورد استفاده قرار می گیرشیرآلات صنعتی استنلس استیل در خطوط لوله به منظور انتقال گازها،ب خارات و سیالاتی مانند آب و سایر مواد شیمیایی بسیار کارآمد هستند. همچنین شیرآلات استنلس استنلس صنعتی توانایی تحمل دما و فشار بالا را دارند و در مواجهه با مواد شیمیایی مختلف دچار آسیب و خوردگی نمی شوند.
قیمت بالای شیرآلات صنعتی استنلس نسبت به مزایایی از جمله توانایی این نوع متریال در برابر دما، فشار بالا، عدم نشتی و طول عمر بالا در مواجهه با مواد شیمیایی خورنده قابل توجیه است. به دلیل استحکام مناسب، خاصیت تطبیق پذیری و طول عمر بالا در صنایع غذایی و دارویی، صنایع نفت، گاز و پتروشیمی و نیروگاه ها، تمایل زیادی به استفاده از شیرآلات استنلس استیل وجود دارد.
موارد استفاده شیرآلات صنعتی استنلس استیل تنظیم، تعدیل، جهت دهی، کنترل جریان گاز، بخارات و سیالاتی مانند آب، نفت، اسیدها و میعانات می باشد.
استنلس استیل یک ماده بهداشتی است. این آلیاژ بدون سرب بوده و در برابر اسید، قلیا و خوردگی مقاوم می باشد و هیچ مواد مضری آزاد نمی کند. استفاده از این شیرآلات با جنس استنلس استیل می تواند سلامت بدن انسان را تضمین کند.
بیشتر بخوانید: انواع فلنج استیل
گرید شیرآلات صنعتی استنلس استیل
استیل مورد استفاده در شیرآلات صنعتی استنلس استیل بنا به خاصیت ضد اسیدی،ضد زنگ زدگی،مقاومت در برابر دمای خیلی بالا یا خیلی پایین، اغلب در گریدهای استیل 304،304L،316،316L می باشد که هر کدام از این گریدها دارای خواص مکانیکی و شیمیایی منحصر به خود بوده و بنل به آن قابلیت و ویژگی مورد استفاده قرار می گیرند.
کلاس شیرآلات صنعتی استنلس استیل
کلاس کاری شیرآلات صنعتی استنلس به معنی ماکزیمم فشار کاری در دمای مشخص می باشد. به عنوان مثال شیرآلات استنلس کلاس 300 قابلیت تحمل فشار 570psi در دمای 600 درجه فارنهایت را داراست.
همچنین شیرآلات استنلس کلاس 150،قابلیت تحمل 150 psi در دمای 600 درجه فارنهایت و یا 75psi در دمای 800 درجه فارنهایت را داراست. به عبارت دیگر در کلاسه بندی فشار کاری شیرآلات صنعتی استنلس، بین دما و فشار رابطه معکوس وجود دارد. چنانچه فشار افزایش یابد، باید دما کاهش پیدا کند و برعکس.
تفاوت شیرآلات صنعتی استنلس استیل 304 و 316
تفاوت شیرآلات صنعتی استنلس 304 با شیرآلات استنلس 316 در درصد عناصر تشکیل دهنده آن و در نتیجه تغییر خواص شیمیایی و مکانیکی این دو گرید مختلف است.درصد عناصر تشکیل دهنده شیرآلات صنعتی استنلس کلاس 304 شامل 18% کروم ، 8% نیکل و شیر استنلس کلاس 316 شامل 16% کروم،10 درصد نیکل و 2% مولیبدن می باشد.
بغیر از درصد عناصر تشکیل دهنده، تفاوت دیگر در عنصر مولیبدن است که خواص منحصر به فرد ضد اسیدی و مقاومت در برابر خوردگی شیمیایی در شیرآلات استنلس استیل 316 ایجاد کرده است.
شیرآلات صنعتی استنلس استیل 316
در شیرآلات چدنی از جمله شیرآلات کشویی، شیرآلات سوزنی و شیرآلات یکطرفه، قطعاتی که بطور مستقیم با سیال گذری از شیرآلات درگیرند مانند استم، سیت ها، بوش بک سیت، دیسک و سایر قطعاتی که در آب بندی یک شیر صنعتی کاربرد دارند از استنلس استیل 304 و گاهی از استیل 316 استفاده می شود.
در تولید شیرآلات استنلس 316 از آلیاژی شامل عناصر آهن، کربن، نیکل و کروم استفاده می شود. این آلیاژ ضد زنگ و خوردگی می باشد، جذب آهن ربا نمی شود و خاصیت ضد اسیدی دارد.
شیرآلات صنعتی استنلس استیل 304
متداول ترین گرید شیرآلات صنعتی، استنلس استیل 304 می باشد. این شیرآلات دارای خاصیت ضد اسیدی، مقاومت در برابر دمای بالا، دمای پایین، خواص مکانیکی و شیمیایی منحصر به فرد می باشند.
شیرآلات صنعتی استنلس استیل 304 دارای خاصیت ضد زنگ زدگی و خوردگی می باشند، جذب آهن ربا نمی شوند و به نسبت شیرآلات صنعتی استنلس 316 ارزان ترند.
مقایسه شیرآلات صنعتی استنلس استیل با سایر شیرآلات
این دسته شیر آلات به نسبت سایر شیرآلات، مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارند و دارای سیستم هیدرولیک مناسبی به منظور جلوگیری از نشتی می باشند. موضوع نشتی در خطوط لوله بسیار مهم و خطرآفرین است. شیرآلات صنعتی استنلس با توانایی خود در برابر فشار، دما و طول عمر بالا گزینه مناسبی برای استفاده در محیط های حساس اسیدی و سمی محسوب می شوند.
متداول ترین شیرآلات صنعتی استنلس استیل
1-شیر توپی استنلس استیل
شیرآلات توپی استنلس کنترل جریان سیال را با جریان یافتن از یک نقطه به نقطه دیگر توسط یک توپی که در مرکز خود قرار دارد انجام می دهد. باز و بسته شدن شیر توپی استنلس با دست یا بصورت اتوماتیک انجام می شود.
باز و بسته شدن شیرآلات توپی به راحتی انجام می شود. زمانیکه شیر باز می شود، محور شیار روی توپی با محور خطوط لوله هم راستا شده و اجازه عبور جریان از داخل شیر را می دهد. اگر جریان بسته شود، شیار روی توپی در راستای عمود با محور خطوط لوله قرار گرفته و شیر بسته می شود.
انواع شیر توپی استنلس استیل
انواع شیرآلات توپی استنلس استیل یک تکه، دو تکه، سه تکه و فلنج دار تولید می شوند. شیر توپی استیل در کلاس کاری مختلف، شامل 150، 300 ، 304، 316و 800 به بازار عرضه می شود.
دسته شیر به اندازه 90 درجه می چرخد و در راستای محور لوله قرار می گیرد شیر بسته می شود و وقتی دسته شیر عمود بر محور خطوط لوله است شیر باز می باشد. به این حالت اصطلاحا ربع گرد می گویند. با این قابلیت سرعت عمل در باز و بسته شدن شیر به حداقل می رسد.
مزایای شیرآلات بال ولو استنلس استیل
1-خیلی سریع باز و بسته می شود.
2-کار کردن با این شیرها آسان است.
3-دارای عمر طولانی هستند.
4-مقاومت زیادی در برابر نشتی دارند و در خطوط انتقال میعانات و سیالاتی با حساسیت بالا مانند نفت و گاز که عمل قطع و وصل جریان بایستی خیلی دقیق انجام شود، مورد استفاده قرار می گیرند.
5- قابلیت استفاده در دما و فشارهای بالا را و برای استفاده در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، صنایع غذایی و دارویی مناسب هستند.
6-این شیرآلات بصورت مداوم باز و بسته می شوند و باید در برابر خوردگی نیز مقاوم باشند.
7-سیالات و گازها و میعانات خورنده با دما و فشار بالا هستند که این شیرها باید در برابر این خوردگی ها نیز مقاوم باشد.
2-شیر فلکه کشویی استنلس استیل
شیرآلات کشویی استنلس استیل به منظور قطع و وصل جریان در خطوط لوله طراحی شده اند و دارای خاصیت آب بندی بالا به ویژه در دما و فشارهای بالا هستند.
این شیر فلکه طوری طراحی شده که در خطوط لوله آب، کمترین افت فشار و مقاومت یا نشتی در برابر جریان سیال را داشته باشد و دارای کلاس 150، 300 و کلاس 800 می باشد.
شیر فلکه کشویی استنلس استیل در دو گرید عمده 304 و 316 به بازار عرضه می شود.
زمانی که شیر بطور کامل باز باشد، دیسک از مسیر جریان سیال خارج می شود و هیچ مقاومتی در برابر جریان از خود نشان نمی دهد.
شیر فلکه کشویی استنلس استیل در برابر مواد شیمیایی خورنده مانند اسیدها بسیار کارآمد هستند و بصورت گسترده در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، صنایع غذایی و دارویی و خطوط انتقال میعانات با حساسیت بالا مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین میعانات با ویسکوزیته بالا مانند گریس و روغن های صنعتی را بدون هیچ مشکلی از خود عبور دهند.
3-شیرآلات سوزنی استنلس استیل
شیر سوزنی استنلس استیل نیز با کارایی و ایمنی بالا، در لوله کشی صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد. این شیر با کارایی قطع و وصل جریان، در لوله کشی صنعتی با دما و فشار بالا، با دقت زیاد یا تلرانس دقیق به منظور تنظیم نرخ جریان استفاده می شود.
شیرآلات سوزنی استنلس استیل در سه کلاس کاری عمده کلاس 150، 300 و 800 و در دو گرید عمده 304 و 316،تولید می شوند.
شیر سوزنی استنلس استیل دارای یک سر سوزنی شکل به نام پلانگر است که در انتهای استم قرار دارد و وظیفه کنترل نرخ جریان سیال عبوری از طریق حرکت در راستای افقی شیر، که باعث باز و بسته شدن، تنظیم و تعدیل جریان می شود را دارد.
شیرآلات سوزنی استنلس استیل در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، صنایع غذایی، داروسازی با دما، فشار بالا و مناسب جهت عبور سیالات و میعانات شیمیایی خطرناک مورد استفاده قرار می گیرد.
4-شیرآلات کروی استنلس استیل
شیرآلات کروی استنلس استیل به منظور قطع، وصل، تنظیم و تعدیل نرخ جریان، مخصوصا در کاربردهای خاص که سیستم دارای دما و فشار بالایی است مورد استفاده قرار می گیرد.
شیر کروی استیل به خاطر تغییرات تدریجی که به هنگام بسته شدن شیر در محل سیت و دیسک اتفاق می افتد، دارای خاصیت آب بندی بالایی می باشد. فضای بین سیت و دیسک اجازه می دهد سیال داخل شیر کروی به جریان بیفتد. زمانیکه سیال داخل شیر جریان پیدا کرد، یک تغییر جهت در جریان سیال بوجود می آید که باعث کاهش فشار در شیرآلات سوزنی می شود؛ افت فشار در شیر کروی به مراتب بیشتر از سایر شیرآلات است. زمانی که شیر باز باشد، سیال در فضای میان دیسک و سیت جریان می یابد و نرخ جریان عبوری از شیر کروی استنلس استیل، بر مبنای فاصله بین پلاگ و سیت تعیین می شود.
شیر کروی استنلس استیل به دلیل آب بندی مناسب در محل سیت، هنگام بسته بودن دارای خاصیت ضد نشتی بالا است.
این شیر کروی در خطوط لوله صنعتی که نیاز به عدم نشتی مناسب و تنظیم نرخ جریان باشد، مانند ونت های فشار بالا یا درین های فشار پایین مورد استفاده قرار می گیرد. چون شیرآلات کروی استنلس مقاومت بالایی دربرابر با مواد شیمیایی خورنده دارند، برای استفاده در سیستم های با دما یا فشار کاری بالا مناسب هستند.
شیرآلات کروی استنلس استیل غالبا در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی،خطوط انتقال میعانات و سیالات اسیدی با دما یا فشار بالا، صنایع غذایی،ب هداشتی و دارویی استفاده می شوند.
5-شیر یکطرفه استنلس استیل
شیرآلات یکطرفه استنلس استیل در خطوط لوله که دارای دما یا فشار کاری بالایی است کارایی دارد و با بسته شدن دریچه موجود در مرکز شیر از حرکت سیال در جهت خلاف حرکت جلوگیری به عمل می آورد.
شیر یکطرفه استنلس به صورت خودکار باز یا بسته می شود و در دو نوع شیر یکطرفه خودکار و شیر یکطرفه فنری تولید می شود. بر خلاف سایر مدل های شیرآلات صنعتی که برای باز یا بسته شدن نیازمند نیروی خارجی چه بصورت دستی و چه بصورت برقی می باشند، این شیر نیازی به نیرو و عملگر خارجی نداشته و بصورت خودکار و با نیروی سیال جاری در خطوط لوله باز یا بسته می شود.
در واقع شیر یکطرفه استنلس به جهت جریان سیال حساس است و نسبت به آن واکنش نشان می دهد. وقتی شیر باز باشد، دیسک میانی اجازه عبور سیال از شیر را می دهد. از طرف دیگر زمانی شیر بسته است که دیسک اجازه عبور در خلاف جهت حرکت سیال را نداده باشد.
شیرآلات یکطرفه استنلس استیل در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، خطوط انتقال بخار با دما یا فشار بالا، صنایع غذایی، داروسازی، خطوط انتقال مواد سمی یا مواد خورنده اسیدی و به طور کلی میعانات یا گازهای با حساسیت بالا مورد استفاده قرار می گیرد.
6-شیرآلات پروانه ای استنلس استیل
شیر پروانه ای استنلس استیل یا شیر اهرمی ویفری استیل به وسیله دیسک موجود در مرکز شیر، قطع یا وصل جریان سیال جاری صورت می گیرد و خیلی سریع و آسان، عمل قطع یا وصل جریان را انجام می گیرد.
در شیرآلات پروانه ای استنلس استیل یک میله به دیسک مرکز شیر متصل است که از طریق یک عملگر دستی یا پنوماتیکی که خارج از شیر قرار دارد عمل قطع یا وصل جریان را انجام می دهد و با چرخش دیسک واقع در مرکز شیر عمل تنظیم، قطع یا وصل جریان انجام می گیرد.
وقتی شیر پروانه ای استنلس باز باشد، دیسک واقع در مرکز شیر با جهت جریان سیال هم راستا می شود و اگر دیسک عمود بر محور جریان باشد، جریان قطع می شود.
شیر پروانه ای استنلس استیل با آب بندی مناسب و قابل استفاده در دما یا فشار بالا و مقاوم به خوردگی های شیمیایی جهت استفاده در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشگاه ها، خط لوله انتقال فاضلاب، سیستم های آتش نشانی، صنایع غذایی و دارویی کاربرد فراوان دارند.
بیشتر بخوانید: کاربرد کفرینگ استیل
7-شیر اطمینان استنلس استیل
شیر اطمینان استنلس استیل به منظور تنظیم و نگه داشتن فشار در یک سطح مشخص به صورتی که با افزایش بیش از حد فشار، از خرابی و ایجاد خسارت در سیستم جلوگیری کند استفاده می شود.
شیر اطمینان استنلس استیل زمانی که فشار سیستم به حد مشخص شده رسید با بسته شدن از کاهش بیش از حد فشار و وقتی فشار به حد بالای خود رسید به سرعت با باز شدن از فشار بیش از حد به سیستم جلوگیری می کند و به محض اینکه فشار به حد تعادل رسید بسته می شود.
شیر اطمینان استنلس استیل در صنایعی که سیالات خورنده مانند اسیدها در آن جریان دارند مناسب است. همچنین در خطوط لوله با دما یا فشار پایین و در سیستم های توزیع میعانات، مانند سیستم های هیدرولیک فشار قوی یا سیستم های گاز با فشار بالا مورد استفاده قرار می گیرند.
8-شیرآلات دیافراگمی استنلس استیل
شیر دیافراگمی استنلس استیل با حرکت خطی خود باعث تنظیم یا تعدیل نرخ جریان سیال عبوری می شود. این شیرآلات مقاومت بالایی نسبت به نشتی دارند که به معنی آب بندی بالای استم شیر دیافراگمی آن است. شیر دیافراگمی استنلس استیل توانایی عبور سیالات با وجود ناخالصی یا ذرات معلق را دارد.
شیرآلات دیافراگمی استنلس استیل از یک دیافراگم انعطاف پذیری تشکیل شده که به یک کمپرسور که نیروی واکنشی خود را از stud شیر می گیرد و با حرکت خطی خود باعث باز یا بسته شدن شیر می شود متصل است.
به منظور قطع جریان دقیق تر، در کف شیر یک قسمت برآمده تعبیه شده که دیافراگم روی آن قرار می گیرد و آب بندی دقیق تری ایحاد می شود. برای باز شدن یا افزایش نرخ جریان، میله استم در جهت بیرون به کمپرسور نیرو وارد می کند.
شیرآلات دیافراگمی استنلس استیل توانایی نصب در تمامی حالات ممکن را دارند و با خاصیت آب بندی بالا دارای مزایای زیادی در کنترل میزان جریان سیال عبوری هستند.
به جز از خاصیت آب بندی، قابلیت متریال بکار برده شده در شیر دیافراگمی استنلس استیل باعث شده این مدل شیر در مواجهه با سیالات اسیدی یا خورنده کارا بوده و در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، صنایع غذایی و دارویی استفاده شود.