سه راهی استیل نوعی از اتصالات صنعتی است که برای دریافت انشعاب یا تغییر و تقسیم جریان سیال به دو مسیر مجزا و یا ترکیب دو سیال مختلف در یک مسیر لوله مورد استفاده قرار می گیرد.
سه راهی تبدیلی استیل
سه راهی استیل نوعی از اتصالات صنعتی است که برای دریافت انشعاب یا تغییر و تقسیم جریان سیال به دو مسیر مجزا و یا ترکیب دو سیال مختلف در یک مسیر لوله مورد استفاده قرار می گیرد. این ابزار صنعتی در بسیاری از بخش های صنعت که حاوی سیالات گازی و یا مایعات مختلف است، در موارد مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
استفاده از انواع سه راهی استیل در صنایع، دارویی و یا صنایع غذایی و نوشیدنی، به خاطر جنس این محصول صنعتی که از استیل یا استیل ضد زنگ ساخته می شود، رایج تر از انواع سه راهی های دیگر است.
این مدل از سه راهی، با توجه به ماده سازنده، در مقابل مواد شیمیایی، ضربات یا فشار وارد شده بر آن و حرارت بالا از مقاومت بسیار خوبی برخوردار است. سه راهی های استیل معمولا در کلاس های فشاری 3000 تا 6000 ساخته می شوند.
ولی به تناسب سیال مورد نظر، ممکن است از کلاس های فشاری پایین تری نیز استفاده شود. از نظر ابعادی، انواع سه راهی استیل در سایز 2.1 تا 24 اینچ تولید می شوند.
بیشتر بخوانید: سر دنده استیل چیست؟
انواع سه راهی استیل
انـواع سه راهی استیل از نظر قطر دهانه، نوع اتصال و نوع آلیاژ مورد استفاده در ساخت سه راهی به سه دسته تقسیم بندی می شوند که عبارتند از :
انواع سه راهی اسـتیل از نظر قطر دهانه
در سه راهی های استیل، 2 حالت مختلف برای سه دهانه تعریف می شود :
• سه راهی های مساوی
در این سه راهی ها، اندازه قطر (شامل قطر نافی، ورودی و خروجی) هر سه دهانه با یکدیگر برابر است. در خطوط لوله ای که از لوله های دارای سایز یکسان تشکیل شده است، استفاده از این نوع از سه راهی توصیه می شود.
• سه راهی های نامساوی
در این دسته، قطر ورودی و خروجی با یکدیگر برابر است ولی قطر نافی سه راهی، کمتر (معمولا نصف قطر ورودی و خروجی سه راهی) از این دو قطر است. در مواردی که قطر دو لوله در مسیر خط لوله با یکدیگر یکسان و قطر لوله دیگر از این دو کوچکتر باشد، استفاده می شود.
انواع سه راهی اسـتیل از نظر نوع اتصال
بر اساس نوع اتصال و ساختار بدنه، سه راهی ها به سه نوع زیر تقسیم بندی می شود :
• سه راهی با اتصال ساکت ولد
در این نوع، یک پلکان یا فرورفتگی در ابتدای سه راهی است که به کمک آن، اتصال سه راهی به لوله مورد نظر فیکس می شود.
• سه راهی با اتصال جوشی
این نوع از سه راهی، توسط یکی از انواع جوشکاری که معمولا جوش Butt Joint یا لب به لب است، به سطح مورد نظر متصل می شود. این نوع از سه راهی، معمولا در صنایعی که جلوگیری از نشت سیال بسیار مهم است، انجام می شود.
• سه راهی با اتصال دنده ای
اتصالات دنده ای یا رزوه ای، نوعی از اتصالات صنعتی هستند که به وسیله پیچ به سطح مورد نظر متصل می شوند.
انواع سه راهی استیل از نظر نوع آلیاژ مورد استفاده در ساخت سه راهی
سه راهی های استیل با توجه به نوع کاربرد و ماده سازنده (فولاد یا کربن استیل، فولاد ضد زنگ یا استنلس استیل)، از آلیاژهای متفاوتی ساخته می شوند.
• فولاد آلیاژی 321
این فولاد از دسته آلیاژهای استنلس استیل یا استیل ضد زنگ است. این فولاد نوعی آلیاژ آستنیتی کرومیوم – نیکل و تثبیت شده با ماده تیتانیوم است.
به خاطر مقاومت بالای این آلیاژ در مقابل حرارت (تا 899 درجه سانتی گراد) و خاصیت غیر مغناطیسی آن، در بخش هایی از صنایع مثل تجهیزات پردازش شیمیایی، پشته اگزوز هواپیما، منیفولد، قطعات موتور جت، تجهیزات جوش خورده، منیفولد داخل موتور پیستونی هواپیما، صنایع ساخت سلاح، اتصالات انبساط، تجهیزات پالایشگاهی، اکسید کننده های حرارتی در صنایع شیمیایی و تجهیزات مربوط به انجام فرآیندهای شیمیایی با درجه حرارت بالا از این فولاد و محصولات ساخته شده از آن استفاده می شود.
• فولاد آلیاژی 310
میزان کروم در این فولاد بسیار بالا است و با همراهی مقادیر قابل توجهی از فلز:
نیکل، این فولاد مقاومت بالایی در برابر سولفید شدن، اکسیداسیون و خوردگی دارد.
دمای قابل تحمل برای این آلیاژ فولادی بین 100 تا حداکثر 1100 درجه سانتی گراد است.
• فولاد آلیاژی 304 و L304
این دو آلیاژ فولاد از رایج ترین آلیاژهای استنلس استیل یا استیل ضد زنگ هستند. مقادیر کربن در این نوع از فولاد کمتر از انواع دیگر است.
به خاطر قابلیت این فولاد برای شرکت در عملیات جوشکاری و مقاومت بالای آن در برابر خوردگی، از آن در بخش هایی از صنایع مثل تولید صفحات پایه، تجهیزات پردازش شیمیایی، صنایع شیمیایی، صنایع غذایی و دارویی، بخش های حاوی سیالات فشار قوی، صنایع هوافضا، تولید سازه های معماری و تجهیزات آبرسانی مورد استفاده قرار می گیرد.
بیشتر بخوانید: سه راهی جوشی فولادی
• فولاد آلیاژی 316 و L316
این فولاد از دسته آلیاژهای استنلس استیل و دارای مقادیر قابل توجهی مولیبدن است که مقاومت این آلیاژ در برابر:
خوردگی و اکسید ناشی از تماس طولانی مدت با آب و رطوبت را تا حد زیادی افزایش داده است.
از این آلیاژ در بخش هایی از صنایع مثل تجهیزات پردازش شیمیایی، تجهیزات پالایش نفت، تولید ساختارهای هوافضا، ساخت صفحات پایه، تجهیزات مربوط به پردازش مواد غذایی، تجهیزات پردازش و ساخت کاغذ و خمیر کاغذ، تجهیزات تولید مواد شوینده، تجهیزات مورد استفاده در صنعت نساجی، بخش های مختلف هنر معماری، تجهیزات مورد استفاده در صنایع دارویی و صنایع ساخت سلاح استفاده می شود.
کاربرد سه راهی اسـتیل
انواع سه راهی استیل با توجه به کلاس فشاری و نوع آلیاژی که از آن ساخته شده اند، در صنایع مختلف حاوی سیالات مایع و گاز شامل صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، صنایع غذایی، صنایع دارویی، صنایع هوافضا، صنایع ساخت سلاح، بخش آبرسانی و صنایع آب و فاضلاب، لوله کشی و تاسیسات ساختمانی، کارخانه های تولید مواد شیمیایی، تجهیزات تولید و ساخت مواد شوینده، صنایع نساجی، صنایع مربوط به تاسیسات هسته ای و.. و با هدف تقسیم یک جریان به دو جریان مختلف و یا ادغام دو مسیر جریان سیال و تبدیل آن به یک جریان واحد مورد استفاده قرار می گیرند.